Het verhaal van de Knysna-zeepaardje begint ergens in Zuid-Afrika op een bedrijvige zeegrasweide. Het tij komt op en het estuarium verwelkomt nieuwe bewoners – jonge vissen, waarvan de ouders ze naar de dichtstbijzijnde kraamkamer hadden gestuurd.

Romantiek zit in de lucht! Eh, het water. Met hun staartjes in elkaar verweven, viert een koppel zeepaardjes dat ze elkaar gevonden hebben. Ze blozen constant, hun kleuren veranderen, terwijl ze hun band opnieuw bevestigen. Ze dansen in het rond, waarbij het mannetje vastbesloten is zijn zielsverwant te laten zien wat haar liefde voor hem betekent. Dat doen ze iedere morgen. In de dans houden ze staarten vast en veranderen van kleur, terwijl ze hun band bevestigen totdat het mannetje klaar is om vader te worden. Op een intiem moment onthult hij aan zijn partner zijn broedzakje. De dans gaat door, terwijl ze elegant naar de oppervlakte drijven en het vrouwtje haar eieren in hem legt. Elke ochtend daarna ontmoeten ze elkaar om verder te dansen.

Dat klinkt sprookjesachtig. Maar het sprookje wordt bruut verstoord door een ernstig spookbeeld: het Knysna-zeepaardje dreigt uit te sterven. Dit is het verhaal van een lieftallig klein diertje, dat worstelt met de gevaren van de grote, boze buitenwereld.

Knysna Seahorse: endemisch en bedreigd

Het enige thuis voor het Knysna Seahorse (Hippocampus capensis) is Zuid-Afrika. Dit betekent dat het Knysna-zeepaardje endemisch is voor Zuid-Afrika en alleen kan worden gevonden in drie estuaria. Een estuarium is een trechtervormige monding van een rivier, waar zoet rivierwater en zout zeewater elkaar ontmoeten en vermengen. In dit brakke water leeft het Knysna-zeepaardje. Ze is alleen te vinden op drie specifieke plekken, namelijk: het Keurbooms-estuarium in Plettenbergbaai, het Knysna-estuarium en de estuariene habitats van het Swartvlei-systeem in Sedgefield. Helaas maakt de beperkte en gefragmenteerde verspreiding van de soort, de populatie heel gevoelig voor ecologische verstoringen en vernietiging van leefomgeving.

Tekst gaat verder onder de foto.

• 

Net als andere zeepaardjes zijn Knysna-zeepaardjes benige teleostvissen met kieuwen, een zwemblaas en vinnen. Gek genoeg hebben ze ogen die onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Dit komt omdat het ene oog op zoek is naar voedsel en het tweede oog op wacht staat en uitkijkt naar roofdieren als zeevogels en zeezoogdieren. Ze zijn groen tot bruin van kleur en kunnen tot twaalf centimeter lang worden. Het is bekend dat ze de voorkeur geven aan diepten van vijftig centimeter tot acht meter op zandbodems of rond bosjes zeegras en algen.

Bedreiging van leefomgeving

Knysna-zeepaardjes geven de voorkeur aan zeegras- en algenhabitats om te overleven, maar met een grotere menselijke invloed op de kustomgevingen worden deze habitats bedreigd door sedimentatie, vaaractiviteiten, groeiende kustontwikkelingen en nutriëntenverrijking in estuaria. Deze habitats bieden een geschikte omgeving voor het zeepaardje om zichzelf te camoufleren. Dat doen ze, door zeegrasstelen vast te houden terwijl ze zitten en wachten… en wachten… en wachten en dan hun prooi in een hinderlaag lokken. Zeepaardjes jagen op kleine vissen en schaaldieren, die ze in hun mond zuigen. Hun rol in het ecosysteem is belangrijk, omdat ze bodembewonende roofdieren zijn. Ze worden ook belaagd door ongewervelde dieren, vissen, zeeschildpadden, zeevogels en zeezoogdieren. Daarom verstoort het uitsterven van het zeepaardje het hele ecosysteem.

Wat het Knysna-zeepaardje kwetsbaarder maakt, is dat het geen maag heeft. Dit vereist continue begrazing en voeding, omdat voedsel snel door hun spijsverteringsstelsel gaat. Dat betekent dat ze eten… en eten… en tot 3000 kleine roeipootkreeftjes per dag eten om aan hun energiebehoefte te voldoen.

De Knysna Seahorse is de eerste zeepaardjessoort die in 2004 als ‘bedreigd’ op de IUCN Red Data List staat vermeld. Ze worden beschermd onder de Marine Living Resource Act (uit 1998), wat betekent dat het illegaal is om het Knysna-zeepaardje te verzamelen of te houden zonder vergunning. Er zijn ook strikte wetten over het importeren van zeepaardjes in Zuid-Afrika.

Waardoor wordt het Knysna-zeepaardje bedreigd?

De grootste bedreiging voor Knysna-zeepaardjes zijn mensen op hun boten, die zich niet bewust zijn van de leefgebieden die ze verstoren. Ook de stedelijke ontwikkeling bedreigt de populatie, doordat de waterkant bezaaid is met huizen en winkelcentra en vervuild water rechtstreeks de riviermondingen instroomt.

Tekst gaat verder onder de foto.

Er wordt gezegd dat er elk jaar wereldwijd ongeveer 20 miljoen zeepaardjes worden gevangen voor traditionele geneeskunde in Azië of voor verkoop als curiosa en nog eens miljoen worden gevangen voor weergave in huis en sommige openbare aquaria. De grote wereld is echt onvriendelijk geweest voor deze kleine en prachtige zeepaardjes!

Tekst gaat verder onder de foto.

Waar kun je het Knysna-zeepaardje zien?

Dus je vraagt ​​je af waar je deze bedreigde zeepaardjes het beste kunt vinden zonder hun omgeving te verstoren? Nou, je hebt geluk, want het Two Oceans Aquarium in Kaapstad heeft het Knysna-zeepaardje in huis. De Knysna-zeepaardjes in de tentoonstelling worden echter niet uit het wild aangevuld, omdat dit illegaal is. In plaats daarvan worden ze gefokt in het aquarium. Breng dus een bezoekje aan het Two Oceans en wie weet… zie je hun interessante liefdesdans.

Lees ook: Pss.. Knysna’s Head verbergt een geheim.