Maar liefst negen meter is het schip van The Flipflopi. Dat is misschien niet opmerkelijk, maar het bouwmateriaal wel: het schip is volledig vervaardigd van gerecycled plastic. Aangespoelde slippers, tassen en flessen gaan zo opnieuw te water met een nieuwe uitdaging: in een maand Lake Victoria rond om bewustzijn te creëren voor single-use plastic.

“Over Afrika wordt gezegd dat alle stranden prachtig zijn. Natuurlijk schoon, parelwit, een lust voor het oog,” begint initiatiefnemer Dipesh Pabari. “Maar veel van deze stranden liggen vol met afgedankt plastic.” Met dit idee in het achterhoofd start Pabari samen met twee compagnons, Ben Morison en Ali Skanda, het project The Flipflopi. “Het is echt een passie-project. We willen zoveel mogelijk mensen op de hoogte brengen van het plastic probleem.”

Bijna twee jaar bouwen de mannen in Lamu aan het plastic Flipflopi-schip van negen meter. “In het begin lukt het totaal niet. De boot drijft niet of breekt.” Met vallen en opstaan komt de Flipflopi af: het schip is klaar om Lake Victoria mee rond gaan. “Hij is zo ongelofelijk stevig, er is geen enkel probleem op het meer.” Alleen wanneer het schip over de weg terug naar zijn ligplaats in de haven van Lamu rijdt ontstaan enkele scheurtjes. Pabari grinnikt: “Al heeft dat meer te doen met de kwaliteit wegen hier in Kenia dan de Flipflopi.”

Start in Kisumu

De crew van The Flipflopi begint aan zijn rondje Lake Victoria vanuit Kisumu, Kenia. “Hier organiseren we de hele maand activiteiten met muzikanten, kunstenaars en recycling workshops,” vertelt Pabari trots. Vanaf daar vaart het schip uit naar vijftien locaties rondom het meer en bezoeken ze enkele  eilanden. “Overal waar we aanmeren maken we er een groots evenement van. Van bazaars waar omwonenden hun gerecyclede spullen tentoonstellen en verkopen tot workshops, gesprekken met lokale politici en kunstprojecten maken van plastic.”

Pabari wil niet alleen de jongeren inspireren: “Het plastic probleem overstijgt leeftijden. Ja, de jongeren hebben de toekomst; maar we willen ook volwassenen bereiken. Zij stellen een voorbeeld en kunnen hun manieren ook nu al veranderen.” Pabari ziet Afrika groeien en hoopt het de juiste kant op te sturen. “We beginnen nu op een punt te komen, dat we de overconsumptie van plastic voor kunnen zijn. Als we het op tijd omdraaien, dan zullen de volgende generaties in een prachtig, schoon Afrika wonen.” 

Het schip moest een dhow zijn

Het schip, The Flipflopi, dankt zijn naam aan de duizenden slippers (flipflops) die de bodem creëren. Het schip is bewust gemaakt als een dhow-boot. “De dhow is echt een symbool voor heel Afrika. Deze schepen voeren duizenden jaren terug al over onze wateren. Het is een bindend symbool dat landen overstijgt.” Co-founder Ali Skanda komt uit een familie die jaar en dag dhow’s maakten. Door zijn expertise kan the Flipflopi gebouwd worden. 

Het team is er achter dat hun schip het goed doet, ook op zee, en wilt de techniek met iedereen delen. “Op onze trips leren we lokale vissers en scheepsbouwers onze technieken. Zo kunnen zij ook schepen en onderdelen bouwen van plastic.” In de loop van deze maand brengt de organisatie ook een toolkit uit, zodat iedereen van gerecycled plastic schepen kan bouwen.

Onderzoekers en artiesten

Op de route in de wateren van Oeganda en Tanzania is de crew ook bezig met wateronderzoeken in het meer. Voor het eerst wordt onderzoek uitgevoerd naar de hoeveelheden microplastic in het oppervlaktewater en de diepere wateren van Victoria. “Er is ontzettend veel data verzameld. De onderzoekers zijn er heel blij mee, maar zwoegen zich nu nog in het zweet voor de resultaten.” In samenwerking met de universiteiten van Dar es Salaam en Northumbria worden de resultaten nu geanalyseerd.

Ook bekende artiesten helpen mee: “Keniaanse rapper, Juliani, kwam met ons mee om in gesprek te gaan met de mensen rond het meer” De rapper heeft zich vaker uitgelaten over recyclen en single-use-plastics. “Zijn aanwezigheid betekent veel voor de mensen. Het beste is, naar aanleiding van deze trip maakt Juliani zelfs een nummer over plastic vervuiling; die we samen gaan uitbrengen.”

Strijd tegen single-use-plastic

“In Oeganda, Kenia en Tanzania zijn weliswaar wetten en regulaties, die de plastic vervuiling aan banden leggen; toch zijn wij hier om actie te voeren voor het plastic bewustzijn,” zegt Pabari. Wat betreft de plastic wetgeving zijn de drie landen in verschillende stadia. In Oeganda is de voorgestelde wet nog altijd niet aangenomen. “In Kenia en Tanzania zijn de wetten er al doorheen, maar laat de regulatie steken vallen. Zo zie ik in protected areas in Kenia nog plastic rietjes bij de vleet.”

“Door ons bezoek aan Oeganda, wordt er weer nieuw leven in de plastic wet geblazen.” Sylvia Nagginda, koningin van Buganda, een historisch koninkrijk in Oeganda, ondertekende zelfs een belangrijke petitie: “Omdat zij deze single-use-plastic ban petitie ondertekent, komt het bij de juiste mensen onder de aandacht. Dat is precies het doel dat we willen bereiken.” Op dit moment zijn de juristen van Flipflopi samen met Oegandese overheidspersonen aan het kijken hoe een plastic verbod daadwerkelijk ingevoerd kan worden. 

De volgende avonturen

De toekomstplannen van The Flipflopi zijn door tegenslag iets verder weg dan gepland. “Onlangs is er een brand uitgebroken in onze scheepswerkplaats. The Flipflopi is ongedeerd, maar veel van onze machines moesten het ontgelden. Dit zijn we weer aan het opbouwen; maar het heeft onze plannen wel uitgesteld.” De scheepsbouwers werken aan een nieuwe Flipflopi, die twee keer zo groot wordt. “De nieuwe wordt ruim twintig meter lang en moet nog grotere afstanden kunnen trotseren. Waar we naartoe gaan, weten we nog niet; maar dat onze strijd nog niet over is, is duidelijk.”